Jestem jako człek spragniony, który widzi w dali
Wodę, ale wzrok nie gasi pragnienia, co pali.
Księga tysiąca i jednej nocyNiewiele jest stworzeń tak świetnie przystosowanych do życia w trudnych warunkach, jak dromader, zwany także wielbłądem jednogarbnym. Udomowiony ponad 1500 lat temu wciąż jest pustynnym numerem jeden!
Gdy pierwszy raz zobaczyliśmy je pasące się dziko wzdłuż szosy, a potem leżące leniwie na piasku czekające na turystów, nie podejrzewaliśmy jakież to niezwykłe zwierzę mamy przed sobą. Widzieliśmy tylko jedną z najbardziej leniwych istot na świecie, ze złością reagującą na sugestię, że miałaby ruszyć się z wygodnie zajmowanego miejsca.
Od razu też rzuciła nam się w oczy wielbłądzia przekora - gdy tylko kazano im wstać, stworzenia te zaczynały brawurową ucieczkę mimo skrępowanej jednej nogi!
A tymczasem...
Fakt nr 1:Wielbłąd ma do 3 metrów długości i 2 metrów wysokości, a waży nawet 400 kg. To wiele razy więcej niż człowiek. Przy tym wszystkim do przeżycia na pustyni potrzebuje 0.3 litra wody na godzinę, podczas, gdy o wiele lżejszy człowiek wymaga 1 litra.
Wielbłąd zawdzięcza to temu, że nie musi zużywać dużych ilości wody na chłodzenie ciała poprzez pocenie się. Wielbłądy się nie pocą!
Fakt nr 2:wielbłąd jest także twardzielem termicznym. Może zmieniać temperaturę swojego ciała od 34 do 41.7 stopni Celsjusza. Dostosowując ciepłotę ciała do warunków atmosferycznych zmniejsza amplitudę temperatur (wielbłąd - powietrze), dzięki czemu zmniejsza konieczność termoregulacji. Do tego, jego futro odbija promieniowanie podczerwone, a warstwa tłuszczu izoluje ciało zapobiegając przegrzaniu.
Fakt nr 3:Charakterystyczny wielbłądzi garb to nie tylko termoizolator (dzięki zawieranemu tłuszczowi), ale także 'spiżarnia', której zapasy są wykorzystywane w przypadku braku pożywienia. Mało tego, wielbłąd może nawet WYTWARZAĆ wodę utleniając garbowy tłuszcz!
Fakt nr 4:Długie w stosunku do wysokości ciała nogi wielbłąda oddalają jego korpus od nagrzanego piasku. Do tego jego 'łokcie' oraz klatka piersiowa posiadają specjalne grube 'poduszki', dzięki którym zwierzę może bezpiecznie siadać i kłaść się na piachu.
Fakt nr 5:Mało kto umie tak dobrze poruszać się po piasku. Stopy wielbłąda rozszerzają się przy chodzeniu, dzięki czemu mają dużą powierzchnię styku i zwierzę się nie zapada w piach.
Fakt nr 6:Oszczędność jest także główną cechą wielbłądziego układu wydalniczego. Jest on wyposażony w specyficzną budowę tzw. pętlę Henlego, która maksymalnie zagęszcza mocz, aby odcedzić zeń jak najwięcej wody. Także i wielbłądzie odchody są tak suche, że mogą służyć za opał bez suszenia. Berberowie nazywają je przy turystach 'camel choco'.
Fakt nr 7:Wielbłądzie nozdrza wchłaniają większość pary wodnej z wydychanego powietrza. Mało tego, w czasie burzy piaskowej wielbłąd może zamykać nozdrza, tak aby nie dostały się tam ziarenka piasku.
Fakt nr 8:Gęste i długie rzęsy chronią oczy przed piaskiem, a półprzeźroczyste powieki umożliwiają widzenie (oczywiście umiarkowane) nawet przy zamkniętych (z powodu burzy piaskowej) oczach!
Fakt nr 9:wielbłąd może pić wodę zarówno słodką jak i słoną. Do tego potrafi wykorzystać wodę zawartą w zjadanych roślinach. Nie jest wybredny - może zjeść praktycznie każdą roślinę spotkaną na pustyni, nawet te kolczaste.
Fakt nr 10:Wielbłądy są niesamowicie odporne na odwodnienie. Mogą przeżyć utraciwszy nawet 25% wody z organizmu. Dla porównania - człowiek, który stracił 10% wody umiera. Wielbłąd, gdy nie musi wysilać się zbytnio fizycznie, może wytrzymać bez wody nawet 10 miesięcy.
Fakt nr 11:Jeśli nadarzy się taka okazja, spragniony wielbłąd ochoczo uzupełnia braki wody. Może wypić wtedy nieprawdopodobne ilości, nawet do 1/3 masy swojego ciała (100-130 l). Porównywalnie, człowiek musiałby wypić wtedy ok. 20 litrów wody!
Gdy więc spotkacie te smoki pustyni, przyjrzyjcie im się uważnie.
A najlepiej poczęstujcie daktylem - to ich ulubione przysmaki!